 |
| Εγκατάσταση συστήματος κλιματισμού Ηλεκτρολογικές Εγκαταστάσεις |
Οι διαταραχές της τάσης (στιγμιαίες διακοπές ή διακυμάνσεις της τάσης κ.α.) μπορεί να προκαλούνται τόσο από το δημόσιο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας όσο και, αρκετά συχνά, από την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάστασή σας ή από γειτονική εγκατάσταση άλλου καταναλωτή. Άλλωστε το κυριότερο χαρακτηριστικό του προϊόντος «ηλεκτρική ενέργεια» είναι ότι, η ποιότητά του δεν εξαρτάται μόνο από τη λειτουργία των εγκαταστάσεων της ηλεκτρικής εταιρείας που το παρέχει αλλά και από τη λειτουργία του ηλεκτρικού εξοπλισμού του μεγάλου πλήθους των καταναλωτών και παραγωγών που το χρησιμοποιούν ταυτόχρονα κάθε στιγμή.
Ένα μεγάλο πλήθος σύγχρονου ηλεκτρονικού εξοπλισμού μπορεί να επηρεαστεί από τέτοιες διαταραχές της τάσης συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρονικών υπολογιστών, τηλεοράσεων, στερεοφωνικών συγκροτημάτων, φούρνων μικροκυμάτων, τηλεφωνικών συσκευών, συσκευών video, DVD’s, fax κ.λπ.
Διαταραχές της ηλεκτρικής τάσης και αιτίες τους
Όπως είναι σύνηθες σε όλα τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως, έτσι και στα δίκτυα της ΔΕΗ εμφανίζονται αναπόφευκτες διαταραχές της τάσης τόσο υπό συνθήκες κανονικής λειτουργίας όσο και κατά τη διάρκεια έκτακτων συμβάντων. Κάποιες από τις διαταραχές αυτές μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία του ευαίσθητου ηλεκτρονικού εξοπλισμού σας. Στα εναέρια δίκτυα διανομής η συχνότητα εμφάνισής των διαταραχών της τάσης είναι μεγαλύτερη λόγω της έκθεσης των δικτύων αυτών στην επίδραση εξωγενών παραγόντων και δυσμενών καιρικών συνθηκών.
Η εμφάνιση διαταραχών τάσης μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες, όπως π.χ.:
• στην πτώση κεραυνού
• στην επίδραση ακραίου καιρικού φαινομένου (θύελλα κ.α.) σε εναέριο δίκτυο
• σε πουλιά ή ζώα που προκαλούν βραχυκυκλώματα στα δίκτυα
• στην πτώση στύλου εναερίου δικτύου της ΔΕΗ λόγω πρόσκρουσης οχήματος πάνω του
• στην κοπή υπογείου καλωδίου της ΔΕΗ από μηχάνημα εκσκαφών τρίτου
• στην κοπή αγωγού εναέριου δικτύου της ΔΕΗ λόγω πτώσης δένδρου πάνω του
• σε τυχαία αποκοπή του ουδετέρου αγωγού σε υπόγειο καλώδιο της ΔΕΗ, στα οποία δεν είναι δυνατή η επιθεώρηση
• στην επαναφορά του ρεύματος, κατά την επανηλέκτριση του δικτύου μετά από διακοπή
• σε μεγάλες και συχνές μεταβολές των ηλεκτρικών καταναλώσεων της εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασής σας ή άλλων γειτονικών εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων άλλων καταναλωτών (π.χ. ζεύξη/απόζευξη κινητήρων)
• στη λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών άλλων καταναλωτών ή ακόμα και των δικών σας ηλεκτρικών συσκευών (π.χ. εμφάνιση συχνότητας πολλαπλάσιας της κανονικής συχνότητας των 50 Hz)
• στη λειτουργία μονάδων διεσπαρμένης παραγωγής
Μέτρα που εφαρμόζει η ΔΕΗ Α.Ε. για αποφυγή διαταραχών της τάσης
Η ΔΕΗ μελετά και κατασκευάζει τα δίκτυά της σύμφωνα με Κανονισμούς και Πρότυπα ανάλογα με εκείνα που ισχύουν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις ΗΠΑ και, ακολουθώντας και τη διεθνή πρακτική, επιθεωρεί, συντηρεί, ανακαινίζει, ενισχύει και επιτηρεί τη λειτουργία των δικτύων της, σε συνεχή βάση, για να εξασφαλίζει ένα αξιόπιστο και ασφαλές δίκτυο και για να παρέχει ηλεκτρική τάση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 50160 «Χαρακτηριστικά της τάσης που παρέχεται από τα δημόσια δίκτυα διανομής», το οποίο βρίσκεται σε συμφωνία με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 50160.
Μερικά από τα μέτρα που λαμβάνει η ΔΕΗ σε σχέση με τα παραπάνω είναι :
• συστηματική επιθεώρηση των υπέργειων και επισκέψιμων εγκαταστάσεων, για τον έγκαιρο εντοπισμό τυχόν αποκλίσεων από τα προβλεπόμενα από τις εσωτερικές οδηγίες κατασκευής - συντήρησης της ΔΕΗ
• εντοπισμένη συντήρηση στα σημεία που, από την επιθεώρηση, προκύπτει ανάγκη διορθωτικής επέμβασης και προληπτική συντήρηση διακοπτικού εξοπλισμού και υποσταθμών, που συμβάλλουν στη μείωση του πλήθους των βλαβών των δικτύων και των διαταραχών της τάσης
• ανακαίνιση και αναβάθμιση (ενίσχυση) των δικτύων, που βελτιώνουν την αξιοπιστία των δικτύων (μείωση πλήθους βλαβών) και την ποιότητα της τάσης
• εγκατάσταση συσκευών ρύθμισης της τάσης στους υποσταθμούς και στα δίκτυα, με στόχο τη διατήρηση της τάσης εντός των προβλεπόμενων ορίων της
• κλάδεμα δένδρων για διατήρηση αποστάσεων ασφαλείας των κλάδων τους από τα δίκτυα, που συμβάλλουν στη μείωση των διακοπών και των βυθίσεων της τάσης
• εγκατάσταση αλεξικέραυνων, για την αποφυγή βλαβών σημαντικού εξοπλισμού της ΔΕΗ (μετασχηματιστών, διακοπτικού εξοπλισμού κ.λπ.) και διαταραχών της τάσης, εξαιτίας κεραυνικών πληγμάτων
• τηλεπιτήρηση και τηλεχειρισμός δικτύων μέσω Κέντρων Ελέγχου Δικτύων, με στόχο τη μείωση του χρόνου διακοπής των καταναλωτών, λόγω βλαβών ή προγραμματισμένων εργασιών στα δίκτυα
• εντοπισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις στα δίκτυα (π.χ. ενίσχυση δικτύων, ισοκατανομή φορτίων), όπου και όποτε διαπιστώνεται από μετρήσεις ότι απαιτείται, για τη συμμόρφωση των χαρακτηριστικών της τάσης με τα προβλεπόμενα, από το πρότυπο ΕΝ 50160, όρια
• συνεργασία με καταναλωτές ή παραγωγούς για την από μέρους τους λήψη μέτρων (π.χ. εγκατάσταση πυκνωτών, φίλτρων κ.λπ.) για την αρχική σύνδεση των εγκαταστάσεών τους στο δίκτυο ή σε όσες περιπτώσεις διαπιστώνονται ανεπίτρεπτες διαταραχές τάσης που οφείλονται στη λειτουργία ήδη συνδεδεμένων εγκαταστάσεών τους
Η ΔΕΗ, στο στρατηγικό της σχέδιο για την περίοδο 2009 ÷ 2014, έχει εντάξει πολύ μεγάλες επενδύσεις στα δίκτυα
Διανομής, ύψους 3,1 δισ. €, που θα αναβαθμίσουν περαιτέρω την ποιότητα της παρεχόμενης ηλεκτρικής ενέργειας ενώ παράλληλα θα βελτιώσουν το λειτουργικό κόστος της, προς όφελος των καταναλωτών.
Ωστόσο παρά τη λήψη όλων των δυνατών μέτρων από τη ΔΕΗ είναι αντικειμενικά και πρακτικά αδύνατο να αποκλεισθεί παντελώς η εμφάνιση διαταραχών της τάσης (μειώσεις της τάσης, υπερτάσεις, διακοπές βραχείας ή μακράς διάρκειας κ.λπ.) που οφείλονται στις προαναφερόμενες αιτίες με αποτέλεσμα η τάση να αποκλίνει από την επιζητούμενη ιδανική μορφή της (σταθερή και απόλυτα ημιτονοειδή τάση).
Η αναπόφευκτη αυτή εμφάνιση διαταραχών τάσης προβλέπεται από το Ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 50160.
Προστασία ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και συσκευών από διαταραχές της τάσης
Πέρα από την ηλεκτρική τάση που σας παρέχει η ΔΕΗ, για την απρόσκοπτη χρήση του ηλεκτρισμού είναι απαραίτητο η εσωτερική ηλεκτρική εγκατάστασή σας να είναι κατασκευασμένη αλλά και να ελέγχεται στη συνέχεια από αδειούχους ηλεκτρολόγους εγκαταστάτες, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη σχετική νομοθεσία.
Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε όταν αγοράζετε ηλεκτρολογικό εξοπλισμό, ότι οι κατασκευαστές ηλεκτρολογικού και ιδιαίτερα ηλεκτρονικού εξοπλισμού είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, περί
Ηλεκτρομαγνητικής Συμβατότητας, κατά το σχεδιασμό και κατά τις δοκιμές των προϊόντων τους. Στις οδηγίες αυτές καθορίζονται τα ελάχιστα απαιτούμενα επίπεδα «ατρωσίας» του εξοπλισμού στις διαταραχές τάσης, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η συμβατότητα των ηλεκτρικών συσκευών μεταξύ τους και με το δημόσιο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Πληροφόρηση για τα θέματα αυτά παρέχεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Μεταφορών & Επικοινωνιών (www.yme.gr).
Επιπρόσθετα σας ενημερώνουμε ότι για τη διασφάλισή σας πρέπει να προμηθεύεστε και να εγκαθιστάτε ειδικές διατάξεις προστασίας στην ηλεκτρική σας εγκατάσταση (π.χ. επιτηρητές τάσης, σταθεροποιητές τάσης, συστήματα αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος), αν ο ευαίσθητος εξοπλισμός σας δεν διαθέτει επαρκή ενσωματωμένη προστασία έναντι διαταραχών της τάσης.
Η εγκατάσταση διατάξεων προστασίας στις εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις προβλέπεται στο Ελληνικό Πρότυπο
ΕΛΟΤ HD 384 «Απαιτήσεις για ηλεκτρικές εγκαταστάσεις» και στην Υπουργική Απόφαση Φ.7.5/1816/88 (ΦΕΚ 470/Β/5.3.04), που καθιέρωσε το Πρότυπο αυτό.
Στο εμπόριο διατίθενται τέτοιες διατάξεις προστασίας, οι οποίες, με δική σας μέριμνα, μπορούν να εγκατασταθούν στο αρχικό στάδιο κατασκευής της εγκατάστασής σας ή και αργότερα, για την προστασία όλης ή τμήματος της εγκατάστασής σας ή μεμονωμένων ευαίσθητων ηλεκτρονικών συσκευών σας.
Μη λησμονείτε ποτέ κατά την αγορά διατάξεων προστασίας, ότι αν αυτές δεν λειτουργήσουν όπως προβλέπεται, ο προστατευόμενος εξοπλισμός σας μπορεί να καταστραφεί.
Στη συνέχεια περιγράφουμε ενδεικτικά και όχι περιοριστικά ορισμένους τύπους διαταραχών τάσης, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν την ορθή λειτουργία ή/και να προκαλέσουν ζημιά σε ευαίσθητες συσκευές σας καθώς και μέτρα προστασίας που μπορείτε να λάβετε προκειμένου να προληφθούν ενδεχόμενες ανωμαλίες λειτουργίας ή ζημιές.
Σε κάθε περίπτωση σας συνιστούμε να προβαίνετε στην επιλογή της κατάλληλης διάταξης προστασίας συμβουλευόμενοι αδειούχους ηλεκτρολόγους εγκαταστάτες.
Διακοπές βραχείας διάρκειας
Για λόγους ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων μιας βλάβης, κατά την επαφή ξένου αντικειμένου με εναέρια γραμμή διανομής, ακολουθείται στη ΔΕΗ, όπως και σε ηλεκτρικές εταιρείες διεθνώς, η πρακτική της ταχείας διακοπής της τάσης και της επαναφοράς της αμέσως μετά από σύντομο χρονικό διάστημα (π.χ. 0,5 sec). Ωστόσο η σύντομη (βραχεία) αυτή διακοπή στην παροχή ισχύος είναι ορισμένες φορές ικανή να αποσυντονίσει τη λειτουργία ευαίσθητου ηλεκτρονικού εξοπλισμού σας. Αυτός είναι ο λόγος του αναβοσβησίματος ψηφιακών ηλεκτρονικών συσκευών σας όπως π.χ. ηλεκτρικών ρολογιών, φούρνων μικροκυμάτων, συσκευών βίντεο κλπ.
Μέτρο Προστασίας
Κατά την προμήθεια ηλεκτρονικού εξοπλισμού που περιλαμβάνει ψηφιακό ρολόι ή εσωτερική μνήμη (φούρνων μικροκυμάτων, συσκευών βίντεο, τηλεοράσεων κ.λπ.) θα πρέπει να ελέγχετε αν η συσκευή περιέχει ενσωματωμένη μπαταρία. Η μπαταρία δεν θα χρησιμοποιείται κατά τη λειτουργία της συσκευής, αλλά θα τροφοδοτεί το ρολόι ή τη μνήμη κατά τη διάρκεια διακοπών τάσης βραχείας διάρκειας. Η χρήση κατάλληλων συσκευών π.χ. συσκευών αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος (Uninterruptible Power Supply - UPS) επιλύει επίσης το πρόβλημα.
Μεταβατικές υπερτάσεις
Μεταβατική υπέρταση είναι μια αύξηση της τάσης, με διάρκεια μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου ή και μικρότερη. Οι μεταβατικές υπερτάσεις συνήθως προκαλούνται από κεραυνούς και αυτόματες λειτουργίες ή χειρισμούς διακοπτικού εξοπλισμού ζεύξης - απόζευξης και συστοιχιών πυκνωτών αντιστάθμισης τάσης του δικτύου διανομής και μεγάλων καταναλωτών. Οι υπερτάσεις αυτές διαδίδονται μέσα στην εγκατάστασή σας και μπορεί να προκαλέσουν βλάβη σε μη επαρκώς προστατευόμενο εξοπλισμό.
Μέτρο Προστασίας
Ένας απλός τρόπος για να προστατεύσετε τον ηλεκτρονικό σας εξοπλισμό είναι να εγκαταστήσετε ένα περιοριστή υπερτάσεων (Surge Protection Device) σε ρευματοδότη (πρίζα) ή στον ηλεκτρικό σας πίνακα. Η διάταξη αυτή είναι σχεδιασμένη για να εμποδίζει την υπέρταση να διαδίδεται στην εγκατάσταση που προστατεύει και να καταστρέφει τον ευαίσθητο εξοπλισμό. Συνιστάται για συσκευές τηλεόρασης, συσκευές βίντεο, ηλεκτρονικούς υπολογιστές κλπ. Συνήθως περιοριστής υπερτάσεων περιέχεται σε συσκευές αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος (UPS). Σε συσκευές που συνδέονται και σε τηλεφωνική γραμμή (ηλεκτρονικούς υπολογιστές, fax κ.λπ.) περιοριστής υπερτάσεων πρέπει να εγκαθίσταται και στην τηλεφωνική γραμμή.
Βυθίσεις τάσης
Ορισμένες φορές θα έχετε αντιληφθεί ότι τα φώτα στο σπίτι σας «χαμηλώνουν» για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε βύθιση (μείωση) της τάσης, η οποία μπορεί να συμβεί είτε λόγω βραχυκυκλώματος στο δίκτυο διανομής (π.χ. κατά τη διάρκεια θεομηνίας) είτε κατά την εκκίνηση μεγάλων ηλεκτρικών φορτίων σας (π.χ. κινητήρων σας). Οι βυθίσεις τάσης έχουν ως πιθανό αποτέλεσμα την απώλεια μνήμης ή δεδομένων σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, την παύση λειτουργίας συσκευών κ.λπ.
Μέτρο Προστασίας
Ο απλούστερος τρόπος για την επίλυση των προβλημάτων που συνδέονται με τις βυθίσεις τάσης εξαιτίας εκκίνησης μεγάλων φορτίων σας είναι ο κατάλληλος διαχωρισμός των κυκλωμάτων έτσι ώστε η ευαίσθητη συσκευή σας να τροφοδοτείται από γραμμή διαφορετική από αυτή που τροφοδοτεί την πηγή της βύθισης. Αν το πρόβλημα παραμένει καθώς και για την αντιμετώπιση των βυθίσεων που οφείλονται σε βλάβες του δημόσιου δικτύου διανομής ΔΕΗ μπορείτε π.χ. να προμηθευθείτε σταθεροποιητή τάσης ή συσκευή αδιάλειπτης τροφοδότησης ισχύος (UPS) για την τροφοδότηση του ευαίσθητου εξοπλισμού σας.
Για την αποφυγή βλαβών στον ευαίσθητο ηλεκτρονικό εξοπλισμό σας, σας συνιστούμε, στο βαθμό του δυνατού, να τον αποσυνδέετε από την πρίζα κατά τη διάρκεια διακοπών ρεύματος. Η εμφάνιση υπερτάσεων κατά την επαναφορά του ρεύματος είναι αναπόφευκτη, αφού είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη λειτουργία των ηλεκτρικών δικτύων και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων πάσης φύσεως, δημόσιων ή ιδιωτικών (π.χ. ιδιωτικών εσωτερικών ηλεκτρ. εγκαταστάσεων).
Επιθυμούμε να τονίσουμε ότι σε όσες περιπτώσεις ζημιών στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση καταναλωτών μας, διαπιστώνεται ότι υπάρχει ευθύνη υπαλλήλων ή υπηρεσιών της ΔΕΗ Α.Ε. από σχετικές πράξεις ή παραλείψεις τους, οι θιγέντες καταναλωτές, μετά την προσκόμιση των απαραίτητων αποδεικτικών της ζημιάς στοιχείων (π.χ. τιμολόγια επισκευών) αποζημιώνονται. Για τις ζημιές που έπαθαν οι ηλεκτρικές σας συσκευές θα πρέπει να απευθυνθείτε, υποβάλλοντας σχετική αίτηση, στο τοπικό γραφείο της ΔΕΗ από το οποίο εξυπηρετείται το ακίνητό σας. Αφού εξεταστεί η περίπτωσή σας, θα ενημερωθείτε σχετικά.
Η παρούσα ενημέρωση παρέχεται και από την ιστοσελίδα της ΔΕΗ Α.Ε. ( www.dei.com.gr )
Από τη Διεύθυνση Δικτύου της Γενικής Δ/νσης Διανομής της ΔΕΗ Α.Ε.
